Beschrijving van 3 banen waar robotica eventueel zouden kunnen helpen
Hier beschrijven we de taken in drie verschillende beroepen. De banen zijn in verschillende maten lastig om te beoefenen voor iemand zonder zicht. Wel zijn ze zo gekozen dat ze allemaal niet uit het bereik zijn, maar er nog wel uitdagingen zijn. We beschrijven de taken en waar de moeilijkheden liggen voor blinden en slechtzienden:
- Sportmasseur
- ICT'er
- Universitair docent
Sportmasseur
Sportmasseur is een veelzijdig vak met 6 kerntaken. De eerste taak is Onderzoeken bewegingsapparaat en opstellen behandelplan. De tweede kerntaak betreft masseren van de cliënt. Sportmasseur is meer dan alleen masseren, het tapen en bandageren van cliënten is de derde kerntaak. Maar deze functie is meer dan actief bezig zijn met je handen. De vierde taak is namelijk het voorlichten en advies geven aan cliënten of groepen. Daarnaast is het belangrijk dat de masseur zorg kan verlenen aan cliënten bij acuut sportletsel (dit vormt dan ook kerntaak 5). De laatste en 6e vaak onderschatte kerntaak is het registreren en gegevens vastleggen van cliënten.
Zoals je kunt voorstellen zijn sommige kerntaken voor een visueel beperkte persoon uitdagend. Visio in Eindhoven heeft dan ook gekozen voor een smallere opleiding. In deze klassiekere vorm van massage ligt de focus voornamelijk op de kerntaak masseren. Dit kan volledig op de tast gedaan worden, natuurlijk gaat er voor elke massage een korte anamnese vooraf. De licht opgeleide masseur mag er vanuit gaan dat de cliënt de waarheid spreekt (en aangeeft of hij blauwe plekken heeft e.d.). Echter is dit in conflict met de verantwoording van de volledige sportmasseur, deze moet controleren of het verhaal van de client klopt met de signalen dat het lichaam geeft en juist handelen bij tegenstrijdige informatie. Het werk van de volwaardige sportmasseur gebeurt soms onder tijdsdruk en onder steeds wisselde omstandigheden, daarom denken wij dat deze functie niet uitvoerbaar met huidige hulpmiddelen. Echter zijn wij ervan overtuigd dat deze functie met behulp van de juiste robot technieken door een visueel beperkte in multidisciplinair verband kunnen laten uitvoeren. Het is voor een sportmasseur belangrijk om op de hoogte te blijven van de laatste technieken. Wij zien het als een functie met enerzijds veel contact (met cliënten, groepen en eventueel actief op sportverenigingen/bedrijven) en anderzijds veel advies- en verwerkingstaken (hiervoor moet persoon in staat zijn artikelen te lezen en ingewonnen informatie op te schrijven, data logisch verwerken en later kunnen raadplegen). Voor een korte beschrijving van de kerntaken en bijbehorende inzichten in onderliggende processen verwijzen we je graag door naar het File:Profiel van sportmasseur opgesteld door het Nederlands Genootschap voor Sportmassage. Wij hebben aan de hand van dit profiel individuele eisen voor taken van deze functie, met een korte uitleg hoe visuele beperkte mensen met behulp van technologie alsnog bekwaam zijn.
Inspecteren lichaam Door het lichaam te bekijken en te voelen, functie testen uit te voeren in combinatie met vragen over fysieke (bijv. prestatieveranderingen)en psychische gezondheid (bijv. gedragsveranderingen) is sportmasseur in staat vast te stellen waar de oorzaak van eventuele problemen ligt. Functie testen kunnen deels op de tast gedaan worden, sinds de sportmasseur de bewegingen tegenhoud door weerstand te bieden. Echter wordt er gekeken naar het verschil tussen de met weerstand en de zonder weerstand (door de cliënt zelfstandig) uitgevoerde beweging. Deze is natuurlijk niet (goed) zichtbaar voor een visueel beperkte persoon. Door een camera gekoppeld aan de juiste software, kunnen gemaakt hoeken/bewegingsuitslag geanalyseerd worden en gekoppeld worden aan een juiste diagnose. Aan de hand van deze diagnose is persoon in kwestie in staat juiste behandelplan op te stellen.
Detecteren foutieve tape/bandage De sportmasseur helpt niet alleen bij herstel, maar heeft ook preventieve taken. Het aanleggen van een tape/bandage moet gebeuren met de juiste constructie. Dit is op de tast natuurlijk veel moeilijker dan met visuele feedback. Sinds een foutieve tape/bandage cliënt onterechte gevoel van veiligheid en zekerheid kan geven, kan dit makkelijk resulteren in (ernstige) blessures Wij denken dat met veel oefening de mogelijkheid bestaat het zonder visuele feedback juist te doen, de foutmarge zal alleen logischerwijs groter zijn. Sinds de camera met software voor de vorige functie nodig is, denken we deze kleine functie makkelijk te kunnen integreren.
Adequaat adviseren De sportmasseur geeft adviezen over talloze dingen. Denk bijvoorbeeld aan opbouw warmingup/coolingdown, welke specifieke rek- en strek oefeningen goed zijn voor cliënt, kleding en schoeisel, voeding, juiste mate belasting. Inhoud van advies is doelafhankelijk. Visuele input helpt bij het maken van gericht advies en geeft feedback over hoe advies ontvangen wordt. Denk bij het uitvoeren van een stretchoefening, het kijken of een persoon de juiste houding aanneemt. Of met gewichten, checken belastbaarheid (trekken moeilijk gezicht, te snel uitvoeren beweging). Ook hier bied een camera met juiste software mogelijkheden. Deze dingen kunnen eventueel ook op de tast gedaan worden, maar dit is een langzamer proces.
Acuut sportletsel De werkplek van de sportmasseur varieert. Persoon kan werken vanuit eigen praktijk, maar ook op pad worden gestuurd door bedrijf of sportvereniging. In het laatste geval moet de sportmasseur kunnen navigeren naar de plek van bestemming. Zeker bij acuut sportletsel, kan vaststellen wat er fout is op tast lastig zijn. Want kan heel gevoelig zijn. Daarnaast heeft de sportmasseur te maken met een tijdsdruk. Hij/zij is in staat eerste hulp te geven. Tegenwoordig zijn er veel navigatie hulpmiddelen met technologieën beschikbaar. Wij willen deze integreren met eerder benoemde technieken. Alarmering van hulpinstanties kan ingebouwd worden.
Vastleggen gegevens/inkijken gegevens Het aanleggen van een cliëntendossier kan uitdagend zijn voor een visueel beperkte persoon. Kort dingen op kunnen schrijven op papier en later nalezen is voor deze persoon geen optie. Natuurlijk bied de huidige elektronica (bijv. Computer/smartphone) hier ook weer een oplossing. Maar ook hiervoor geldt dat methodisch werken is voor deze persoon belangrijker is dan voor de ‘normale’ sportmasseur. Want bij later informeren van dossier is visueel scannen van alle tekst voor het vinden van de juiste plek van informatie niet mogelijk. Dit dossier is ook beschikbaar voor arts, moet leesbaar zijn. Visuele informatie over cliënt kan toegevoegde waarden hebben. Software kan deze informatie zodanig ombuigen naar informatie die voor visueel beperkte zichtbaar is.
Bovenstaande technieken zijn grotendeels gebaseerd op het vastleggen van het lichaam op beeld. Dit brengt privacy en beveiliging issues met zich mee. Bovendien heeft software meer een controlerende en tijdbesparende functie, dan dat het daadwerkelijk een taak van de sportmasseur ondersteunt of overneemt. Autonomie is een belangrijke voorwaarde om een technologie een robotica oplossing te laten zijn. Natuurlijk werkt software sneller als er kunstmatige intelligentie wordt toegepast. Maar denk dat sportmasseur graag zelf controle heeft over opties. Gebaseerd op deze redenen hebben wij gekozen de bovenstaande technieken in deze context niet verder uit te werken.
ICT'er
Aangezien ICT de meest voorkomende baan is voor visueel beperkte zijn de hulpmiddelen hiervoor ook het meest uitgewerkt. Het is een baan wat weinig tot geen mobiliteit van de werknemer vereist en alle hulpdesk en ICT banen zien er vaak qua werkomgeving redelijk hetzelfde uit. Dit zorgt ervoor dat de hulpmiddelen algemener gemaakt kunnen worden.
De visueel beperkte gebruikt onder andere hulp via scherm vergroters, text to speech en speech to text software, Braille leesregels, automatische tekstherkenningsprogramma’s, slimme camera’s die formulieren en boeken inscannen en omzetten naar audio of Braille tekst, en veel scripts die het gebruik van de computers ondersteunen. Deze hulpmiddelen zijn er in veel verschillende vormen en variëren van simpel tot compleet uitgebreide pakketten.
De hulpmiddelen worden aangeboden na er een werkpleksonderzoek is gedaan door deskundige. De hulpmiddelen worden dan na een aantal weken terplekke verzorgt en geïnstalleerd en de kosten worden vergoed via de verzekering en UWV.
Het voorzien en gebruik van hulpmiddelen is dus geen probleem binnen de ICT. Maar wat wel vaak een probleem blijkt te zijn, blijkt uit onze interviews en workshop, is dat de kennis van de apparaten en software niet voldoende is. De gebruiker weet vaak niet hoe men het optimaal kan gebruiken en training hiervan word niet serieus genoeg genomen, beide door de werkgever en werknemer. Vaak werken ze alleen met de meest algemene kennis die ze in een standaard cursus hebben gekregen. En om als visueel beperkte constant dingen te testen is ook geen optie. Veel van de visueel beperkte werknemers zijn ook wat ouder en zijn al gouw niet zo handig met technologie en computers en gaan dan ook niet in hun vrije tijd nog verder verdiepen in de technologie.
Als de training van het omgaan met de technologieën beter word toegepast en gevolgd zal de efficiëntie van visueel beperkte ICT’ers al zodanig verbeteren dat er vaak geen verschil meer is vergeleken met de andere werknemers.
Qua robothulpmiddelen zou er binnen dit vakgebied niet zo zeer nog wat ontbreken. Tenzij men gaat werken aan een soort vervanging van de computer. Vooral iets wat compleet met spraak als in- en output zou werken zal nog een oplossing kunnen zijn want dat werkt het snelste. Maar dit concept is momenteel nog vrij onderontwikkeld en duur.
Universitair docent
Universitair docent is een veelzijdig vak met twee kerntaken. De eerste taak is doceren aan de studenten van de universiteit. De tweede kerntaak betreft onderzoek doen. Daarnaast neemt een universitair docent vaak ook deel aan relevante commissies en werkgroepen(1). Wij zien het als een functie met enerzijds veel contact (met studenten, werkgroepen en eventueel proefpersonen) en anderzijds veel taalverwerkingstaken (zoals wetenschappelijke artikelen lezen en schrijven, data verwerken, nakijken van opdrachten en tentamens studenten). We denken dat deze taak redelijk door blinden uit te voeren moet zijn, maar wel veel ondersteuning vereist en daarom interessant is om te bestuderen.
Doceren
Een docent heeft de taak om lesstof effectief over te brengen. Dit gebeurt op een universiteit doorgaans door middel van het geven van hoorcolleges, werkcolleges en opgeven van opdrachten. Tijdens een hoorcollege staat een docent voor een zaal studenten en vertelt over de stof. Naast het voorbereiden van een goed verhaal zou de docent een hoorcollege kunnen verbeteren op de volgende manieren. Ten eerste zou de docent visuele ondersteuning kunnen gebruiken. De meeste docenten gebruiken slides en/of schrijven op een black of white board. Dit zijn erg visuele taken en daarom lastig voor blinden. Een student-assistent zou hier mee kunnen helpen, maar maakt een blinde duurder om aan te nemen. Ten tweede kan er veel gewonnen worden in de interactie met het publiek. Een docent kan vragen stellen aan de studenten en andersom. Verder kan het helpen om de mate van aandacht van het publiek te peilen en in hoeverre zij het verhaal volgen. Het stellen van vragen aan de zaal vormt geen hobbel. Op de Technische Universiteit Eindhoven kan de docent ook gebruik maken een Clicker-systeem. Studenten hebben allemaal een apparaat waarmee ze antwoorden op vragen van docenten kunnen invoeren. Het herkennen van signalen en vragen uit het publiek wordt al lastiger. Een blinde docent moet andere middelen gebruiken dan het herkennen van vermoeide gezichtsuitdrukkingen en opgestoken handen. De Clickers geven hier wel een indicatie. Een grote hoeveelheid onjuiste antwoorden indiceert dat de stof nog niet voldoende is overgebracht.
Te beoefenen taken:
- Lesstof lezen
- Nakijken
- Slides maken/op bord schrijven
- College geven
- Interactie met publiek tijdens college
- Studenten begeleiden
Onderzoeken
Onderzoek doen is een brede taak. Er is verschil tussen wat een onderzoeker in de gedragswetenschappen doet en een in de scheikunde. Zo is er ook een verschil in wat er normaal wordt verwacht van het zicht van de onderzoeker. Werken met een microscoop is een stuk problematischer dan het doen van een interview of laten invullen van een vragenlijst. Echter, er zijn wel taken die in ieder geval aan bod komen. Zo moet een onderzoeker goed op de hoogte blijven van ontwikkelingen in zijn/haar vakgebied. Dit vereist het lezen van grote hoeveelheden wetenschappelijke artikelen. Hier staan niet alleen woorden in. Bevindingen worden doorgaans gerapporteerd met behulp van grafieken, tabellen en diagrammen. Als een blinde deze niet kan interpreteren heeft deze een achterstand op de ziende collega's. Verder is het van belang dat ook wiskundige formules en modellen kunnen worden geïnterpreteerd. De onderzoeker moet de daar bij relevante symbolen en semantiek dus ook tot zich/haar kunnen nemen. Deze taken zijn ook essentieel bij het gebruik van statistische pakketten als bijvoorbeeld Stata en SPSS. Daarnaast moet de onderzoeker ook artikelen schrijven.
Te beoefenen taken:
- Wetenschappelijke artikelen lezen
- Experimenten ontwerpen en begeleiden
- Participanten of proeven observeren
- Grafieken interpreteren
- Data verwerken
- Artikelen schrijven
Overig
- Navigeren over campus
- Deelnemen aan commissies en werkgroepen
Vereiste handelingen voor een onderzoeker
Gecombineerd moet de universitair docent dus een aantal taken kunnen. Met betrekking tot blinden en slechtzienden houden wij rekening met het kunnen doen van de volgende taken:
- Op zowel scherm als papier lezen
- Interacteren met publiek in college
- Grafieken interpreteren
- Tentamens nakijken
- Visuele ondersteuning in colleges gebruiken (slides/bord)
- Participanten of proeven observeren
- Grafieken, tabellen, diagrammen interpreteren
- Wiskundige symbolen en semantiek interpreteren
- Navigeren over campus
- Deelnemen aan commissies en werkgroepen
Robotica mogelijkheden
De leestaken kunnen al worden ondersteund met screen readers en schermvergroters kunnen slechtzienden helpen met het lezen van grafieken en diagrammen. Wij kennen echter geen oplossingen die helpen met de visuele ondersteuning van een college. Een robotica-oplossing die een college van een blinde docent helpt met het vertellen van zijn/haar verhaal zou de kwaliteit van werk van deze docent verbeteren.